Nu men gewend raakt aan het thuiswerken en ‘het online zakendoen’, ontstaat er in de afgelopen weken een opleving van de markt en kunnen we weer positief naar de toekomst kijken. Waar veel bedrijven eerst geen idee hadden wat ze met de situatie aan moesten, worden ze onderhand optimistischer dat ze door de crisis heen gaan komen.

De mogelijkheid bestaat dat ondanks de kans op een tweede golf, er in Europa een piekgroei gaat ontstaan die hoger dan normaal kan zijn.

“Amerika en Europa trekken alle ladekasten met geld open”

Aan het begin van de crisis hebben de regeringen en overheden er alles aan gedaan om de uitval van omzet over te nemen, het MKB te ondersteunen en zo min mogelijk gedwongen werkeloosheid te laten ontstaan. Zowel Amerika als Europa hebben enorm veel geld in de markt gepompt, hierdoor kan het vertrouwen van beleggers stijgen in het herstel van bedrijven en de beurs en krijgt de aandelenkoers een opwaarts impuls. Er zijn echter wel heel verschillende perspectieven in de VS ten opzichte van Europa.

Nu is er in het systeem erg veel geld gepompt. Overheden zijn ‘in de stress’ geschoten.

Wellicht volgt er nu een stroomversnelling in Mergers & Acquisitions en transformaties van bedrijven. Investeringsfondsen kijken om zich heen naar een bestemming voor hun investeringen. In het algemeen gaat het wel voornamelijk om die sectoren, die het ook in de afgelopen maanden goed hebben gedaan.

“Korte termijn en schuld aangaan, wint het van lange termijn denken, maar de schulden berg komt een keer terug! ”

Met het geld dat regeringen in de markt stoppen lopen de schulden steeds hoger op. Het is de vraag of dit houdbaar is. In de markt is te zien, dat de nodige schulden op korte termijn boven de alle al bestaande afbetalingen op lange termijn komen te staan. Waar in 2002 de banken onderling in Nederland de leningen nog konden verschaffen, liggen de schulden nu voor biljoenen bij de Europese Centrale Bank.

Elke grootmacht heeft voor zijn eigen agenda een goede reden om deze schulden aan te gaan. Zo vreest Europa dat het faillissement van Italië een einde van Europa kan betekenen, wanneer men geen recovery fund aan Italië verstrekt. Daarentegen speelt bij Trump zijn eigen politieke agenda duidelijk een grote rol voor de vrijgevigheid van steunregelingen voor particuliere en de paycheck protection voor het MKB. Federalisering in Europa is onontkoombaar. We zijn zuinig geweest maar gaan nu eisen stellen waaraan we het geld gaan uitgeven. We kunnen eenvoudigweg het goed uitgeven van 750 miljard niet organiseren.

In Europa en ook in Nederland lijkt het te verwachten dat we meer groene initiatieven gaan ondersteunen. Hier kunnen verrassende effecten uitkomen en hierdoor kan de energie transitie en verduurzaming van de maatschappij versnellen.

“Wet- en regelgeving en subsidies brengen grote uitdagingen met zich mee”

Wanneer je binnen verschillende landen opereert brengt verschillende regelgevingen tussen landen grote uitdagingen met zich mee.  Als organisatie hangt het onder andere van de wetgeving van het land van opereren af, hoe flexibel je kunt zijn. In sommige landen ligt de verantwoordelijkheid meer bij de werkgevers waardoor er meer mogelijkheden ontstaan om flexibel met financiële voorzieningen te schuiven. Elke vorm van flexibiliteit vormt in tijden zoals deze een nieuwe kans of mogelijkheid. Wanneer de overheid ten goede van de werknemers de werkgever beperkt in mogelijkheden kan dit ook zorgen voor een vermindering in creativiteit en oplossingsgericht denken en handelen. Zo zijn in Nederland grote pensioenfondsen gebonden aan de pensioen- en spaarfondsen wet: zij kunnen minder oplossingsgericht werken.